Document Type : Original article
Authors
1 Department of Agronomy and Plant Breeding, Khorasgan (Isfahan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran;
2 Research Center of Medicinal Plants & Ethnoveterinary, Shahrekord Branch, Islamic Azad University, Shahrekord, Iran;
3 Research Center of Agricultural Isfahan, Isfahan. Iran;
4 Jiroft Branch, Islamic Azad University, Jiroft, Iran;
Abstract
Keywords
Article Title [فارسی]
Authors [فارسی]
مقدمه و هدف: آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می باشد. این گیاه به عنوان ضد نفخ، هضم کننده غذا، ضداسپاسم، ضد سرفه و خلط آور و به علت داشتن ترکیب اصلی تیمول و کارواکرول در صنایع دارویی، بهداشتی و آرایشی کاربرد فراوانی دارد.
روش تحقیق: به منظور بررسی اثر زمان برداشت بر صفات مورد نظر آویشن دنایی آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوارسگان (اصفهان) در سال های 1388 و 1389 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی، دوره های فنولوژیکی (زمانهای برداشت) شامل دوره رویشی، ظهور آغازههای گل، ظهور 50 درصد گل آذینها، گلدهی کامل و زمان تشکیل بذر بود.
نتایج و بحث: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تأثیر مراحل مختلف برداشت روی صفات ارتفاع بوته، قطر بوته، تعداد شاخه، ارتفاع بلندترین ساقه، وزن تر و خشک بیوماس و میزان تیمول در سطح یک درصد و برای سایر صفات تفاوتها معنی دار نبود. نتایج به دست آمده از مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (83/31 سانتی متر) از مرحله بذردهی حاصل شد. بیشترین قطر بوته (50/38 سانتیمتر) از مرحله بذردهی به دست آمد که تفاوت معنی داری با اکثر مراحل، داشت. از طرفی، بیشترین وزن تر بیوماس (10621 کیلوگرم در هکتار) و بیشترین وزن خشک بیوماس (4243 کیلوگرم در هکتار) از مرحله بذردهی و کمترین وزن تر بیوماس (5545 کیلوگرم در هکتار) و کمترین وزن خشک بیوماس (2035 کیلوگرم در هکتار) از مرحله رویشی حاصل شد. بیشترین درصد اسانس (1.41 %) از مرحله 50% گلدهی و بیشترین میزان تیمول (84.1%) از مرحله رویشی حاصل شد.
توصیه کاربردی/صنعتی: به طورکلی با توجه به نتایج این تحقیق، می توان مرحله بذردهی را به عنوان مناسب ترین زمان برداشت به منظور حصول حداکثر عملکرد وزن تر و خشک بیوماس آویشن دنایی معرفی نمود اما برای دستیابی به بیشترین میزان تیمول مرحله رویشی را معرفی نمود.
Keywords [فارسی]