Document Type : Original article
Authors
1 MSc Student of Plant Physiology, Department of Biology, Faculty of Science, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran;
2 Associate Professor of Bu-Ali Sina University, Faculty of Science, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran;
Abstract
Keywords
Article Title [فارسی]
Authors [فارسی]
مقدمه و هدف: جنس شیرینبیان (Glycyrrhiza) متعلق به تیره Fabaceae، دارای گیاهان علفی چند ساله با سه گونه در ایران است که در بین آنها G. glabra L. بیشترین پراکنش را در سطح ایران دارد. عصاره ریشه آن در سراسر دنیا کاربرد وسیعی در پزشکی، صنایع غذایی، دخانیات و صنایع دیگر دارد. ترکیب اصلی این گونه شامل فلاونوئیدها و گلیسیریزین است. Glabridin و Liquiritin بخش عمده فلاونوئیدهای این عصاره را تشکیل میدهند که واجد فعالیت شبه استروژنی، آنتیاکسیدانی، آنتی هلیکوباکتر، آنتینفریتیک و مهارکنندگی رادیکالهای آزاد میباشند. در این تحقیق اثر برهم کنش سالیسیلیک اسید با تنش سرما بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی مانند پراکسیداز (PRX) و پلی فنل اکسیداز ((PPO به روش اسپکتروفتومتری و بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت.
روش تحقیق: جهت انجام آزمایش اعمال تیمارهای سرما و سالیسیلیک اسید (SA)، بذرها به مدت 24 ساعت در غلظتهای 10، 50، 100 و 500 میکرومولار سالیسیلیک اسید نگهداری شدند. سپس بذرها به محیط کشت MS پایه انتقال یافتند. نمونههای شاهد تحت تأثیر SA قرار نگرفتند. پس از 2 هفته دانهرستهای حاصل جهت اعمال تنش سرما به مدت 5، 10 و 20 ساعت در دمای °C 4 قرار داده شدند. تجزیه آماری دادهها با استفاده از نرمافزار SAS نسخه 8 انجام شد و مقایسه میانگین ویژگیها با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد.
نتایج و بحث: نتایج نشان داد که تنش سرما اثری بر فعالیت آنزیم PPO ندارد و SA فعالیت آن را کاهش میدهد. همچنین با افزایش سطح تنش سرما فعالیت آنزیم PRX کاهش یافت و SA در این شرایط موجب کاهش فعالیت آنزیم شد. لذا ممکن است SA به طور مستقیم در حذف رادیکالهای آزاد نقش داشته باشد و با پاکسازی آنها، از افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی جلوگیری کند. بررسی اثرات تنشهای محیطی بر فعالیت آنزیمهای مهم در مسیرهای متابولیکی گیاه شیرینبیان، میتواند در راستای آگاهی از تغییرات کمی و کیفی ترکیبات دارویی این گیاه ارزشمند باشد.
توصیه کاربردی/صنعتی: با توجه به اهمیت دارویی گیاه شیرینبیان مطالعه اثر دیگر تنشهای اکسیدتیو و القاء کنندههایی مانند سالیسیلیک اسید در دستیابی به منبعی برای تولید سریع و افزایش ترکیبات ثانویه توصیه میگردد.
Keywords [فارسی]