Document Type : Short communication
Author
Department of Natural Resources and Earth Sciences, University of Kashan, Isfahan, Iran
Abstract
Keywords
Article Title [فارسی]
Author [فارسی]
مقدمه و هدف: بومادران (Achillea millefolium) یکی از گونه های با ارزش دارویی و صنعتی موجود در مراتع ایران و متعلق به خانواده کاسنی Asteraceae است. این گیاه به طور خودرو در دشتها، کنار جاده ها و نواحی کوهستانی می روید. از نظر درمانی التیام دهنده جراحات بوده و به علت دارا بودن تانن و مواد تلخ و عطری بر روی سلسله اعصاب و قلب اثر می نماید. این گیاه در ایران دارای دو زیر گونه شامل elbursensisAchillea millefolium subsp. (بومادران البرزی) وA. millefolium subsp. millefolium (بومادران هزاربرگ) می باشد که از نظر اختصاصات ظاهری بسیار شبیه به هم بوده و تنها از نظر ارتفاع، اندازه و رنگ گل آذین از هم متفاوت هستند. هدف ازاینتحقیق،استخراجوشناسائیترکیبهایتشکیلدهندهاسانسبرگ گونه بومادران زیر گونه البرزی A. millefolium subsp. elbursensis است. روش تحقیق:به منظور نمونه برداری از زیر گونه البرزی در هنگام گلدهی در اوایل تیرماه در رویشگاه دیزین (3350 متر) برگهای گیاه مورد نظر در طول یک ترانسکت 100 متری از سه نقطه به طور تصادفی جمع آوری گردید. سپس از هر نمونه گیاهی خشک شده به مدت 2 ساعت اسانس گیری و جهت شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاه کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. نتایج و بحث: بازدهیاسانسبرگهای گیاه 82/0% (حجمی/وزنی) به دست آمد. تعداد 20 ترکیب اسانس شناسایی شد که دو ترکیب کامازولن 2/69٪، ای-کاریوفیلن4/4٪ و 1و8 سینئول 9/4٪، ترکیبات اصلی و مهم در زیرگونه البرزی بودند. توصیه کاربردی/ صنعتی: با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق زیر گونه البرزی منبع غنی و منحصر به فرد کامازولن است که به عنوان یک ذخیره ژنتیکی بومی باید در محیط طبیعی حفظ شود و تدابیری جهت کشت و انبوه سازی آن فراهم گردد.
Keywords [فارسی]