Document Type : Original article
Authors
1 Natural Resources and Agricaltural Education and Research Center of Yazd Province, Yazd. Iran
2 Research Institute of Forests and Rangelands
Abstract
Keywords
Article Title [فارسی]
Authors [فارسی]
مقدمه و هدف: جنس Satureja متعلق به خانواده Lamiaceae بوده و تقریباً 235 گونه مختلف از آن در سراسر جهان یافت میشود. در ایران 14 گونه علفی و یکساله و چند ساله وجود دارد که از میان آنها 11 گونه انحصاری ایران هستند. گونههای مختلف مرزه در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی استفاده متنوعی دارند. این تحقیق به منظور تعیین و معرفی مناسبترین توده گونه Satureja macranthaانجام شد. روش تحقیق: این تحقیق در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی استان یزد با مختصات طول جغرافیایی 49 31 53 شمالی و عرض 54 15 27 به ارتفاع 1209 متر از سطح دریا در منطقه گردفرامرز شهر شاهدیه یزد به اجرا در آمد. برای این منظور بذر 3 توده Satureja macranthaاز استان آذربایجان شرقیدر اواخر بهمن ماه در گلدان کاغذی و در گلخانه مرکز کشت گردید و هنگامی که نشاءها به اندازه کافی رشد کردند در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار کشت گردید. میزان استقرار بوتهها، ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش، میزان عملکرد اندامهای هواییتر و خشک، وزن خشک شاخهها و برگ، بازده اسانس و میزان تولید اسانس در هکتار اندازهگیری و ثبت گردیدند. نتایج و بحث: نتایج تجزیه واریانس میزان استقرار بوتهها در سطح یک درصد و وزنتر و خشک اندامهای هوایی، بازده اسانس، میزان تولید اسانس در هکتار، ارتفاع بوتهها، سطح تاج پوشش وزن خشک شاخهها و برگ معنیدار نبودند. مقایسه میانگینها توسط آزمون دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد.. با توجه به میزان عملکرد، بازده اسانس، میزان تولید اسانس و درصد استقرار بوته، توده SM1 با میانگین عملکرد وزن خشک 2410 کیلوگرم در هکتار، بازده اسانس 03/1%، میزان تولید اسانس 8/15 کیلوگرم در هکتار و میزان استقرار7/42% به عنوان توده برتر معرفی میگردد. توصیه کاربردی/ صنعتی: با توجه به اینکه مرزه گل درشت دارای عملکرد و مواد موثره بالا میباشد. جهت کشت در مناطق آب و هوایی مشابه توصیه میگردد.
Keywords [فارسی]